Talabalar ko‘chasi 1, Ijtimoiy fanlar fakulteti

image

Зарафшон қирғовули

Phasianus colchicus Linnaeus, 1758

ssp. zerafschanicus Tarnovski, 1891

Maqomi: 3(NT): Zaifga yaqin, oʼtroq zarafshon kenja turi.

Tarqalishi: Zarafshon d. vohasi, oʼtmishda Qashqadaryo vohasi. 

Oʼzbekistondan tashqarida: Yevropa, Tojikiston. Gʼarbiy va Oʼrta Osiyo, Qozogʼiston, Аfgʼoniston, Uzoq Sharq, Xitoy, Koreyada - boshqa kenja turlari.

Yashash joylari: Toʼqayzorlar, qirgʼoq qamishzorlari; sugʼoriladigan yerlar (koʼchish).

Soni: 1960-1970 yy. keskin qisqarib, areali janubida umuman yoʼq boʼlib ketgan. Hozirda soni barqarorlashgan (jami 5 mingga yaqin) boʼlsada, birok muhofaza choralariga bogʼliq (Zarafshon qoʼriqxonasida - 2 mingga yaqin).

Yashash tarzi: Koʼp modali. Inini yerga quradi. Mart-iyulda 4-16 ta tuxum qoʼyadi va 23-24 kun bosib yotadi; poloponlari avgust-sentyabrdan ucha boshlaydi.Hasharotlar, chakanda mevalari va oʼtlarning urugʼlari bilan oziqlanadi.

Cheklovchi omillar: Toʼqayzorlarning qisqarishi, 1960-1970 yillarda pestitsidlarning haddan tashqari koʼp qoʼllanilishi,brakonerlik.

Koʼpaytirish: Zarafshon qoʼriqxonasida koʼpaytirish tajribasi mavjud.

Muhofaza choralari:Ovlash taqiqlangan. Zarafshon qoʼriqxonasida muhofaza ostiga olingan.

«O'ZBEKISTON QIZIL KITOBI» © O'R FA ZOOLOGIYA INSTITUTI, 2009